Via een omweg komen we er wel
Amsterdam 01-08-2022
door
Velen jaren geleden (tel kwijt) kwam ik in aanraking met het gedachtegoed van Nagarjuna, een Boeddhistische leraar en filosoof uit India rond het jaar 200AD,  zijn “Verzen uit het Midden” vertaald uit het Sanskriet en toegelicht door Stephen Batchelor;  “Een verkenning van het sublieme”.  

Door de ongelooflijke diepte in zijn verzen die gaan over het midden, de leegte, het zelf, de dualiteit in jezelf omdat je 2 personen bent heeft mij diep geraakt.  Nagartuna gaf vermoedelijk ook les in Leegte.

Grappig is, ik zie hier verbanden met kwantumfysica. Hoe kleiner je kijkt,  ( 1 nanometer is 1 miljoenste mm, een mensenhaar is 10.000 nanometer)  des te meer kom je in een “wereld”  waar genoeg ruimte blijkt te zijn. Het diepe niets heeft meer dan iets!! De nano-wereld blijkt ontcijferbaar groot en onbegrijpelijk te spotten met onze geldende natuurwetten. 

Kwantumsuperpositie

Het verschijnsel dat de wereld van de kwanta zo vreemd  maakt is de kwantumsuperpositie.

Carlo Rovelli die leiding geeft aan de kwantumzwaartekrachtgroep van het Centre de Phisique Théorique van de universiteit van Aix-Marseille; 

“ Je hebt met een “kwantumsuperpositie” te maken wanneer twee tegengestelde eigenschappen als het ware tegelijk gelden. Een object kan bijvoorbeeld hier maar ook daar zijn .In zekere zin bevindt het zich op beide plaatsen. Het heeft niet een enkele plaats. Het is alsof het op veel plaatsen tegelijk is. Het object bevindt zich in de z.g. “superpositiebeginsel” met anderen”.

Kort gezegd; verstrengeling is een nieuw ontdekt fenomeen waarbij deeltjes gekoppelde eigenschappen hebben zonder dat ze fysiek met elkaar in contact staan.

Dualistisch

Deze nieuwe kennis is verbonden met de filosofie door dualistische holografische aspecten in het dagelijks leven van mensen.  Dualistisch omdat een proton zowel golfje als deeltje is dus twee beelden oplevert en holistisch omdat twee identieke beelden (entiteiten) samen één beeld vormen maar toch verschillen afhankelijk hoe je er naar kijkt. 

Om iets te begrijpen van de kwantumtheorie moet je accepteren dat je er niets van begrijpt  o.a.  omdat de natuurwetten die wij gewend zijn te hanteren gelden op nano niveau niet.  

Oorzaak en gevolg gaat in de kwantumfysica niet op.   

Een foton kan in een non lokale verbinding staan met een ander of meerderen ongeacht hun onderlinge  afstand. Men spreekt hier van superpositie. 

Hier vervalt de factor tijd

Waar de ander ook is, in China, op de maan of buiten ons zonnestelsel ze blijven verbonden zonder tijdverschil. Als je de eigenschappen van het ene deeltje meet weet je meteen de eigenschappen van de ander. Verander je de spin van de ene dan verandert de ander.

Veel onderzoek

Op subatomair niveau zijn er velen correlatie-experimenten met paren fotonen en non-lokale invloeden waardoor hun “levensstijlen” met elkaar zijn verbonden nadat ze eenmaal contact hebben gehad ongeacht hun onderlinge afstand. Het bestaan van deze verstrengeling (entanglement) is  inmiddels in tal van proeven  vast gesteld. 

Er zijn tal van universiteiten die er zich op dit moment mee bezig houden: Leiden, Delft, Ottawa, Rochester, Glasgow en anderen. Die dualiteit die hier speelt is raadselachtig. 

Een sprongetje

Dualiteit is de basis van ons bestaan en is in alles terug te vinden door de relatie tussen twee componenten; zwart/wit, ying/yang, links/rechts, mannetje/vrouwtje, ja/nee, boven/onder, nat/droog, vriend/vijand, voor/tegen, winnaar/verliezer en we hebben een rechter en een linker hersenhelft die individueel en maar ook juist samen in dualiteit functioneren. 

De een is niets zonder de ander, een winnaar kan onmogelijk zonder verliezer. 

Plato zegt in Timaeus;

“Twee dingen alleen kunnen niet bevredigd worden verenigd zonder een derde, want er moet een of andere band zijn waardoor deze beide naar elkaar toe worden getrokken. En van alle banden is die het beste die zichzelf en de termen die hij verbindt tot een eenheid in de volle zin des woords maakt”.

 

Liefde is een bijzonder toepasselijk voorbeeld van relationeel holisme, waarbij tussen 2 personen een derde element speelt, de liefde tussen hen beiden, waarbij het “tussen” een bindende kracht vormt. 

Schaken 

Neem schaken als voorbeeld, een bord versus 32 stukken hebben een relatie.  Het spel is meer dan deze materiaal opsomming, stukken hebben een onderlinge relatie met het bord.

De dualiteit is het spanningsveld tussen twee spelers, waarbij beide spelers zich inleven in de plannen van de ander en combineren de ingeschatte kennis met hun eigen plan. De meerwaarde,de dualiteit zorgt voor een spanningsveld,  los van het feit hoe de stukken gaan. 

                                                          —————-

Bronnen o.a.

Het Quantum-zelf van Donah Zohar

Helgoland van Carlo Rovelli

Het Bewustzijn van Ramachandran 

Wikipedia

  1. Paul van der Sterren

    Paul van der Sterren zei op :

    Steengoed artikel, Jaap. Ik begrijp er niets van en toch begrijp ik het.

    • Jaap van Velzen

      Jaap van Velzen zei op :

      Inderdaad Paul het is niet te begrijpen; het gevoel speelt hier een .belangrijke rol.
      Leuke reactie.

  2. Albert Riemens

    Albert Riemens zei op :

    Interessant artikel Jaap, hoewel erg complex;-). Een mooie parallel aan het einde met de schaaksport. De liefde voor het spel spat er van af.

  3. Aleks Varnica

    Aleks Varnica zei op :

    Zo had ik er nooit naar gekeken, Jaap. Bedankt voor dit inzicht. Het is altijd nuttig om ideeën met elkaar te delen, dan worden ze beter. En om een ander citaat van Plato te citeren: “Grote mensen praten over ideeën; gewone mensen praten over gebeurtenissen; kleine mensen praten over anderen.”

Reactie achterlaten