wit aan zet wint
Een fragment uit de partij Aljechin-Yates, 1910.Zetdwang speelt een belangrijke rol zoals altijd in pionneneindspelen. Hoe zorgt wit ervoor dat hij zwart in zetdwang krijgt?
Oplossing:
1.Kd3 (1.Kd4 is nou net de verkeerde voortzetting, want na Ke6 moet wit weer wijken, dit noemt men mijnenvelden. Ze zijn verboden gebied voor beide koningen: wie als eerste naar een gemijnd veld gaat, is in het nadeel. De andere mogelijkheid 1.Kb4,Ke6; 2.Kxb5,Kxe5; 3.Kxa4,Ke4; 4.b4,Kxe3 leidt tot een dame-eindspel met een a-pion meer voor wit. We gaan hier niet verder op in, maar dit is theoretisch remise.) 1…,Kd7 (zwart past wel op, want Ke6 faalt op Kd4 en zwart moet terugwijken, wit wint gemakkelijk.)
2.e4,f4 (zwart kan de pion niet ruilen, want wit wint op deze manier snel de zwarte pionnen op de a- en b-lijn.)
3.Ke2,Ke6; 4.Kf2!!
De beslissende zet. De velden f3 en e5 vormen eveneens verboden gebied voor de koningen omdat men dan in zetdwang geraakt. Wint wint nu ook de zwarte f-pion en aldus de partij.