Dit is een kort verslag van mijn ervaring met schaakklok-apps. Ik heb een 20-tal apps getest. De meerderheid viel al snel af omdat ze minder gebruiksvriendelijk, buggy, duur of vol advertenties waren, of een ronduit archaïsche vormgeving/interface hadden. Soms worden ze niet meer geupdated. Maar er is duidelijk een groot aanbod. Vier apps bespreek ik afzonderlijk en zet ze eerst af tegen de DGT’s.

DGT’s

Moet Digital Game Technology BV (DGT), de marktleider in digitale schaakklokken uit Enschede, zich zorgen maken? Waarschijnlijk niet, want Fide was jarenlang een beschermheer van hun DGT’s en bovendien zijn smartphones en tablets in de speelzaal verboden. Maar mij zullen ze niet meer zien als klant. Als je me vraagt wat ik meer waard vind, de beste digitale schaakklok of de beste schaakklok-app, dan gaat mijn stem naar een app.

Met digitale schaakklokken moet je lang doorklikken. Je moet ook voor beide spelers dezelfde handelingen herhalen… de DGT’s zijn het telraam eigenlijk nooit ontstegen. En waren het nu seconden of minuten die je instelde als increment? Hoe check je dat? Enfin… je bent absoluut meer tijd kwijt en de kans op foutieve instellingen is veel groter dan bij de schaakklok-apps.

Ik maak hier een duidelijk statement: digitale schaakklokken zijn niet gebruiksvriendelijk. Kan het anders? Ja. Na mijn aanhoudende kritiek op de gebruiksvriendelijkheid van digitale schaakklokken, werd ik bijzonder aangenaam verrast door enkele schaakklok-apps voor smartphone en tablet. Er zitten juweeltjes bij. En sommige daarvan zijn gratis. Installeer een van onderstaande apps en je zult geen moeite hebben om in een paar seconden precies het tempo in te stellen dat je voor ogen had.

Een voordeel voor de programmeurs van schaak-apps is, dat ze gebruik kunnen maken van ingebouwde  iOS- of Android-functionaliteit. Terwijl de DGT-programmeurs het wiel opnieuw moeten uitvinden. En naar mijn mening slagen ze daar niet in. Of beter gezegd: ze lopen hopeloos achter. Je ziet overigens ook bij veel van de schaakklok-apps dat ze door een Russische programmeur op een zolderkamer zijn gemaakt, niet gehinderd door enige kennis van de user interface of legitieme wensen van het schaakpubliek.

De beste gratis schaakklok-apps

Ik heb geen Android-schaakklok-apps getest, maar de beste uit de test (Chess Clock Free (Chess.com)) is ook beschikbaar voor Android met exact dezelfde functionaliteit. Ongetwijfeld zijn er ook andere goede apps voor Android of Windows te vinden. Voor iOS ben je in ieder geval helemaal het mannetje met een van de volgende apps.

4)  Chess Clock Pro Free (katax)

Op de vierde plaats deze basic app die ik lang heb gebruikt. Deze app onderscheidt zich van de andere apps doordat je een eigen achtergrondafbeelding kunt instellen. Helaas biedt de gratis versie geen increment-instellingen. De betaalde versie van € 2,99 kan dat wel.

3)  Game & Chess Clock (Ignatio Martin Latorre)

De derde plaats is voor Game & chess Clock. Ook deze app heeft helaas het nadeel dat je geen increment kunt instellen en er is ook geen betaalde versie die dat wel kan. Toch heeft deze app een unieke vormgeving en functionaliteit. De verstreken tijd wordt niet alleen in honderdste van een seconde weergegeven, maar ook in een afnemende cirkelvorm, waardoor je in één oogopslag weet hoe je er qua tijdnood voorstaat. Deze grafische weergave van het tijdselement is prachtig en zou verplicht moeten worden gesteld op alle toekomstige schaakklok-apps.

2)  Chess Clock (Brad Bambara)

Brad Bambara is een schaakliefhebber en dat zie je terug in zijn app. Talloze instelmogelijkheden die volledig gelijkwaardig zijn aan die van de beste DGT’s, maar o zo eenvoudig in te stellen zijn. De vormgeving is ook zeer goed. Deze app is geschikt voor de veeleisende schaakspeler die ook bijzondere instellingen nodig heeft, bijvoorbeeld een verschillende tijdsduur voor beide spelers.

1)  Chess Clock Free (Chess.com)

Zie hier mijn nieuwe schaak-app liefde: ze is elegant, zen, portrait en landscape, biedt increments (Fischer, Bronstein, Delay), ja zelfs meerdere tijdcontroles. Het lijkt wel alsof Steve Jobs zijn zegen aan deze app heeft gegeven: bijzonder functioneel, bijzonder simpel, bijzonder zen.  Chess.com heeft een schaak-app (Chess genaamd) waar deze schaakklok onderdeel van uitmaakt, maar het is dus ook als afzonderlijke schaakklok-app te downloaden, zowel voor Android als iOS. Het instellen van de variabelen is binnen 15 seconden klaar en je kunt je voorkeurstempi ook opslaan.

De toekomst

Door het bedrog met smartphones, nog onlangs in toernooien, worden deze devices terecht geweerd. Maar als het op gebruiksvriendelijke schaakklokken aankomt, zijn smartphones (of tablets) met schaakklok-apps de DGT’s in mijn ogen ver voorbij gestreefd. En als de officials deze middelen –vol in het zicht en met de functionaliteit van een digitale schaakklok– zouden goedkeuren, dan zou de tijd van de DGT’s wel eens snel achter ons komen te liggen. Het lijkt te mooi om waar te zijn: beter dan DGT’s en nog gratis ook! De KNSB en FIDE willen er nog niet aan, bovendien betalen zij de schaakklokken niet, dat zijn de clubs en via de contributie dus jij en ik. Maar op het strand, op het terras of in de trein, sleep je daar je DGT mee? Dacht het niet.

De smartphone wordt door fotografen als belichtingsmeter gebruikt. Tablets worden door chirurgen gebruikt voor een live-biomedisch dossier van de patiënt en door de brandweer voor update informatie tijdens het blussen. Wanneer zet de schaakwereld de stap naar de huidige technologie? Het is wachten op de eerste smartphone die gekoppeld wordt aan een elektronisch bord, zodat we niet meer zelf hoeven te noteren. Dat zou pas een schaakgadget zijn!