Zwart is aan zet:

Stond de witte koning op g5, dan had zwart met 1..Ta6 de welbekende stelling van Philidor kunnen bereiken: Zwart doet dan torenzetjes op de zesde rij, totdat wit de pion vooruitschuift, waarna zwart de toren omspeelt om vanuit de rug schaak te bieden. Omdat wit f6 heeft gespeeld ontbreekt het de koning aan een veilig heenkomen. Mocht u niet bekend zijn met de stelling van Philidor, dan loont het wel de moeite om het eens goed te bestuderen. Al te moeilijk is het niet. Het eindspel toren en pion tegen toren komt vaak voor en kennis van de stelling van Philidor is in veel gevallen voldoende en noodzakelijk om remise te maken.

Hier is het echter te laat om de stelling van Philidor in te nemen. Na 1..Ta6+ 2 f6 heeft zwart geen tijd om de toren naar g2 te spelen, wegens 2..Ta2? 3. f7+ Kf8 4.Th8 en wint. Zelf dacht ik hier dat zwart er het beste aan deed om 1..Tg2+ 2. Kf6 Tf2 te spelen. In de 19e eeuw werd deze wat ingewikkelder verdedigingsmethode met de toren in de rug door Horwitz & Kling ontdekt. Kennis hiervan is bijvoorbeeld belangrijk om het eindspel toren en dubbelpion tegen toren remise te houden. En hier leek het me ook belangrijk, omdat het te laat is voor “Philidor”, maar ik had wat over het hoofd gezien. De partij ging als volgt verder:

1..Ta6+ (“verliezend”, dacht ik toen) 2. f6

Er volgde nu 2.. Tb6 3. Tc4 Tb8 4. Tc7 Ta8 5. Tg7+ Kh8 6. Th7+ en wegens 6..Kg8 7. f7+ Kf8 8. Th8+ gaf zwart hier op. Een standaard winst, zo leek het. Zwart had zich in bovenstaand diagram echter kunnen redden met een listige patwending: 2..Ta7! 3. Tb4 Tg7!! Na 4. fxg7 is het pat. En na 4. Kf5 Tg1 volgen weer schaakjes à la Philidor.

Deze fraaie wending is in alle boekjes over toreneinspelen te vinden, maar was me even ontschoten. Hopelijk blijkt hier de praktijk – al is het die van iemand anders – een betere leermeester.
De hele partij is te vinden op de eigenbrood website: http://www.eijgenbrood.nl/index.php/partijen/