Grand Prix Tournooi Almere

Op zaterdag 22 november werd het derde Grand Prix toernooi gespeeld. Aan dit toernooi in Almere deden 4 spelers van Caissa mee: Alexander, Adrian, Maarten en Tip.

Ik bezocht dit toernooi in het kader van de KNSB opleiding tot jeugdschaakleider met de opdracht om een van mijn Caissa-leerlingen te volgen en eens te kijken hoe het toegaat op zo’n jeugdtoernooi.

Toernooi en Organisatie

In de schaakbond Groot-Amsterdam wordt ongeveer elke maand een toernooi georganiseerd voor kinderen. Naast de zeges op de individuele toernooien wordt ook een overall-resultaat bijgehouden. Er is daarom een strikte indeling op basis van een speciale grand prix rating.

Deze maand wordt het toernooi georganiseerd door Schaakvereniging Almere. Aan het toernooi doen ongeveer 65 jeugdschakers mee. Ze worden ingedeeld op sterkte in groepen van 8 – de sterkste groep speelt aan tafel 1. In de groep speelt iedereen tegen elkaar en de bedenktijd is 15 minuten per persoon.

Het toernooi is strak georganiseerd. De wedstrijdleider neemt aan het begin het woord om de kinderen naar de goede tafel te dirigeren en legt de gedragsregels uit. Elke tafel heeft een eigen wedstrijdleider (de tafelleider). De tafelleider noteert de resultaten en grijpt in als iets niet goed gaat. Typische voorbeelden zijn dat de spelers in hun enthousiasme zo snel spelen dat ze de stukken omgooien. Een ander voorbeeld is dat de pion op de achterste lijn wordt gezet, de klok wordt ingedrukt en dat de tegenstander dan maar een dame op het bord moet zetten. Dat mag natuurlijk niet. Als er een onreglementaire zet wordt gedaan moeten de spelers dat echter zelf oplossen. Of als een speler opgeeft omdat hij denkt dat hij mat staat is dat zijn zaak. Daar bemoeit de tafelleider zich niet mee.

Zo’n toernooi is gewoon leuk! Er wordt fanatiek geschaakt, de sfeer is goed, als de partij in minder dan 30 minuten is afgelopen kun je buiten spelen of tegen de Beer schaken of lekker analyseren of spelen met een vriendje.

En hoe ging het

Met één paar ogen, dat voornamelijk op Maarten was gericht, kon ik niet alles zien. Zo is de prestatie van Alexander die eerste wordt aan tafel 2 geheel aan mijn aandacht ontsnapt. Van Adrian aan tafel 3 zag ik een deel van een dame-eindspel en dat ging goed! De blote koning van de tegenstander leende zich voor een boel schaakjes waarbij allerlei pionnen werden opgeraapt. Toen de schaakjes op waren en de tegenstander aan zijn serie schaakjes begon, werd dat behendig gepareerd door met de dame het schaak op te heffen en tegelijkertijd schaak te geven. Na de dameruil was het niet meer zo moeilijk. Ook hij behaalt de eerste plaats! Tip was ingedeeld aan tafel 6 en dat was veel te gemakklijk voor hem. Hij schaakte zo snel dat ik niet eens de kans kreeg om iets van zijn spel te zien. Ook hij eindigt op de eerste plaats! Na afloop demonstreert hij zijn kunnen nog even door me te verslaan in een snelschaakpartijtje.

Maarten heeft in vorige Grand Prix toernooien goed gescoord en is ingedeeld op tafel 4. Dat is even slikken. Maarten is 5 jaar en in deze groep doen spelers van 8 tot 11 jaar mee met jeugdratings van ongeveer 800. Voorzichtig wordt Maarten voorbereid op een zwaar toernooi.

Ik heb mezelf als doel gesteld om al zijn partijen te noteren en dat blijkt een ware uitdaging. Als de kinderen mogen beginnen met hun eerste partij blitzen ze hun zetten op het bord alsof er 1 minuut op de klok staat. Ik heb geluk met de tafelleider. Hij maakt de deelnemers duidelijk dat het geen snelschaak is maar dat ze heeel veel tijd hebben (voor iemand als ik die altijd tijdnood heeft een verbijsteringwekkende mededeling). Verder tolereert hij het omgooien van stukken niet. Desalniettemin – bijna altijd is de partij binnen 10 minuten gespeeld en de tweede partij heb ik niet op schrift kunnen krijgen.

Het is inderdaad een zware middag voor Maarten. Hij komt elke partij met gelijke stelling of voordeel uit de opening maar in het middenspel gaat het dan mis. De meeste kinderen nemen op kritische momenten toch even bedenktijd om een handig zetje of leuk plannetje te bedenken. Andere blijven snelschaken en troeven Maarten daarin af. Na de derde nederlaag in ronde 3 staat het huilen hem nader dan het lachen. Maar pa Hoeneveld vangt het goed op. Ook bieden zich gelegenheden aan om met z’n drieën nog eens rustig te kijken naar de goede dingen die er op het bord gebeuren. In de vierde ronde is er dan toch een winstpartij en die moet natuurlijk worden getoond.

Ronde 5 is weer verlies en aan het begin van ronde 6 wil Maarten niet meer schaken. Maar een paar bemoedigende zinnen van pa Hoeneveld doen wonderen. Maarten speelt tegen Emily die uiteindelijk de tafelwinnaar wordt. Hij houdt de partij 30 zetten lang gelijk maar in het toren/dame-eindspel blijkt Emily gehaaid en wint 2 pionnetjes. Dat blijkt genoeg voor de winst maar daar moet ze wel 56 zetten voor werken.

Ronde 6 : Maarten (met zwart) tegen Emily.

Ronde 7 wordt zonder klagen gespeeld maar niet meer met veel overtuiging – met een vijandelijke pion op e5 wordt de loper ontwikkeld naar f4.

De ene punt is uiteindelijk goed voor de laatste plaats. Een prima prestatie natuurlijk maar toch een teleurstelling. De wedstrijdleiding ziet dit ook in en bij de prijsuitreiking, waarbij dus Tip, Adrian en Alexander een grote beker in ontvangst nemen, wordt een aanmoedigingsbeker uitgereikt aan Maarten die, de woorden van de wedstrijdleider vrij weergevend, ‘natuurlijk heel goed kan schaken maar vandaag zware tegenstanders had’. Mijn complimenten voor zijn fijnzinnigheid!

Van links naar rechts: Alexander, Maarten, Tip, Adrian

Allevier van harte gefeliciteerd!

De resultaten waren geweldig: Alexander is eerste geworden aan tafel 2, Adrian eerste aan tafel 3 en Tip eerste aan tafel 6. Maarten heeft in de vorige toernooien grote indruk gemaakt en werd ingedeeld in de superzware groep 4 met kinderen die ongeveer twee keer zo oud zijn als hij. Daar speelde hij zeven puike partijen waarvan hij er een wist te winnen in grandioze stijl. Uiteindelijk kwam hij daarmee niet verder dan de achtste plaats. De wedstrijdleiding zag ook in dat dit een beloning waard is en kende hem, bij wijze van uitzondering, een aanmoedigingsbeker toe.

Een uitgebreid verslag volgt later maar nu alvast: allevier van harte gefeliciteerd!