(N.N.-Juhly 1900)
Hoe redt zwart zich uit de problemen?
Oplossing
1 … Txf4 2. gxf3 Df7 pent de dame. 3. Dxf7 pat
(Gordon – Adams, Brits kampioenschap 2010)
Michael Adams (1971, Engeland) behoort met zijn rating van 2700+ tot het clubje super GM’s dat prettig van het schaakspel kan leven. In de jaren 2000-2002 bereikte hij zelfs de vierde plaats op de ELO ranglijst.
In 2005 speelde hij een match tegen de schaakcomputer Hydra, die uit 64 parallel werkende PC’s bestond en 200 miljoen stellingen per seconde beoordeelde. Adams verloor helaas dik (5,5 – 0,5) en hield bijna niets aan dit avontuur over omdat hij alleen geld kreeg voor remises en winstpartijen.
De stelling komt uit het Brits kampioenschap, dat Adams afgelopen week met overmacht won. Zijn tegenstander heeft zojuist Tf1-d1? gespeeld. Waarom is dat niet goed?
Oplossing
1 … Dc5! Opgegeven, want:
2. Dxc5 Txd1+ en 3… Pxc5 wint een toren.
2. Txd4 Dxc2 3. Txd7 Dc5+ 4. Kf1 (Kh1 Dc1+) Dxf5+ en Dxd7.
2. Tc1 Td1 mat.
(Duckstein - Kaluanasaram, Delhi 1961)
Na het diepzinnige eindspel van vorige week nu iets lichters.
Wit staat beter; hoe maakt hij het uit?
Oplossing
1 Lc2+ Kg8 2 Tf8+ Txf8 3 Lb3+ Tf7 4 e8D+
(Ed. Lasker – Avalla, New York 1946)
Edward Lasker (1885–1981) wordt vaak verward met Emanuel Lasker (1886-1941). Deze Amerikaanse schakers waren vrienden, beiden geboren in Pruisen, en kwamen er pas heel laat achter dat ze in de verte verwant waren.
Emanuel was wereldkampioen gedurende 27 jaar. Edward was minder sterk, maar maakte zich onsterfelijk door de matcombinatie tegen Thomas. Angelo liet deze een paar weken terug liet zien: Wit offert met Dxh7+ zijn dame en dwingt de zwarte koning naar g1 om hem met 0-0-0 mat te zetten.
De winst in deze stelling is minder spectaculair, met wel elegant.
Oplossing
1. Da4+ Dc6 2. Td8+! Kxd8 3. Dxc6 en het Paard staat gepend. Of 1 … Pc6 2. Dxc6+ Dxc6 3. Td8 mat; of 1 … Kf8 2. Lh6+ Kg8 3. De8 mat.
(Paglilla - Carbone 1985)
De zwarte dame pakken (fxe7) is geen goed idee. Hoe moet het wel?
Oplossing
1. Da8! Txa8 2. fxe7 Te8 3. Td8 en wint
Bernstein - Kotov 1946
Het duurde even voordat het schaakleven in Europa weer opkrabbelde na de vernietigende tweede wereldoorlog. In 1946 werd voor het eerst weer een groot internationaal toernooi gehouden, in Groningen. De eerste drie plaatsen werden bezet door Botvinnik, Euwe en Smyslov.
De stelling komt uit een partij van minder grote namen. Wit heeft zijn pionnen op de koningsvleugel naar voren gegooid, en moet daardoor zelf ook oppassen (Txb2). Hoe wint wit?
Oplossing
1. Tcc8 De4 2. Th8+ Kg6 3. f5+ exf5 4. Dxh6+! Deze is lastig te zien. 4 … gxh6 5. Tag8 mat
Bernstein - Kotov 1946
Het duurde even voordat het schaakleven in Europa weer opkrabbelde na de vernietigende tweede wereldoorlog. In 1946 werd voor het eerst weer een groot internationaal toernooi gehouden, in Groningen. De eerste drie plaatsen werden bezet door Botvinnik, Euwe en Smyslov.
De stelling komt uit een partij van minder grote namen. Wit heeft zijn pionnen op de koningsvleugel naar voren gegooid, en moet daardoor zelf ook oppassen (Txb2). Hoe wint wit?
Oplossing
1. Tcc8 De4 2. Th8+ Kg6 3. f5+ exf5 4. Dxh6+! Deze is lastig te zien. 4 … gxh6 5. Tag8 mat
Capablanca - Nimzowitsch (1928)
De cubaan Jose Raoul Capablanca (1888 – 1942) geldt als een van de grootste natuurtalenten die de schaakwereld gekend heeft. Schijnbaar zonder rekenen schoof hij zijn stukken vlot naar de beste velden. In 1921 werd hij wereldkampioen door Emanuel Lasker te verslaan die maar liefst 25 jaar kampioen was geweest. Later schreef Lasker "I have known many chess players, but only one chess genius: Capablanca."
Misschien is het een valkuil voor supertalenten dat hard werken niet zo nodig lijkt. In 1927 reisde Capablanca onvoorbereid naar Buenos Aires voor een match tegen uitdager Aljechin. Aljechin had alle partijen van zijn tegenstander grondig bestudeerd, en won.
De diagramstelling komt uit een partij die Capablanca een jaar na het verlies van zijn titel speelde tegen de grote schaakvernieuwer Nimzowitsch.
Oplossing
1. Pf3-g5 f6xg5 2. Pe4-f6 Le7xf6 3. Lg2-e4 en mat op h7 is niet te vermijden/
Healy - Paul (1973)
John Healy wordt in 1943 geboren in een straatarm deel van Londen. Hij maakt zijn school niet af, raakt zwaar verslaafd aan alcohol en zwerft (als hij niet gevangen zit) door Londen. Een vroege, roemloze dood lijkt onafwendbaar.
Maar dan leert Healy - dertig jaar oud - van een medegevangene schaken. Hij raakt geobsedeerd door het spel, zweert de drank af en wordt een gevreesde toernooischaker.
In 1988 schrijft hij zijn autobiografie The Grass Arena die juichend wordt ontvangen door de kritieken.
De diagramstelling is typerend voor zijn stijl: offeren voor een aanval.
Hoe maakt wit het af?
Oplossing
1. Lf5 Dxf5 2. c6 Kb8 3. Tca1 en wint
